مدیریت توسعه سازمان و سرمایه انسانی

مدیریت توسعه سازمان و سرمایه انسانی

معاونت توسعه مدیریت و برنامه ریزی منابع

06 مهر 1403 جمعه

فهرست مطالب:

مقدمه

تاریخچه برگزاری جشنواره شهید رجایی

معرفی جشنواره

اهداف برگزاری سالیانه جشنواره شهید رجایی

فرآیند ارزیابی جشنواره شهید رجایی

مراحل ارزیابی عملکرد دستگاه‌های اجرایی کشور

بخشنامه ها و شاخص ها


مقدمه

ارزیابی عملکرد کارکنان و سازمان‌ها از حساس‌ترین مسائلی است که مدیران با آن روبه‌رو هستند. ارزیابی عملکرد، یکی از ابزارهای مدیریتی است که کاربردهای چندگانه دارد. آنچه در بخش دولتی و در سطح کلان آن مطرح می‌باشد ارزیابی و دانستن کم و کیف عملکرد دولت در جهت تقویت اعتماد عمومی می‌باشد. هر سازمانی برای آگاهی از میزان تحقق اهداف تعیین شده در برنامه‌های استراتژیک خود، مطلوبیت و کیفیت فعالیت‌ها و نتایج عملکرد در محیط‌های پیچیده و پویا، نیازمند برقراری نظام‌های مناسب پایش و کنترل عملکرد می‌باشد. فقدان چندان نظامی به معنی عدم برقراری ارتباط با محیط درونی و بیرونی سازمان بوده و افول سازمان‌های باز، پویا و فعال جامعه را در پی خواهد داشت.

تاریخچه برگزاری جشنواره شهید رجایی

تاریخچه برگزاری جشنواره شهید رجایی و ارزیابی عملکرد دستگاه‌های اجرایی کشور را می‌توان در قالب سه دوره مورد بحث قرار داد. دوره اول مربوط به قبل از مصوبه هیات وزیران می‌باشد و هدف اصلی آن فرهنگ‌سازی در خصوص ارزیابی عملکرد بود. دوره دوم که از اواخر سال 1381 آغاز گردید مربوط به ارزیابی عملکرد دستگاه‌های اجرایی پس از تصویب آیین‌نامه مربوط در تاریخ 28/10/81 می‌باشد و دوره سوم شامل مدیریت عملکرد در قالب فصل 11 قانون مدیریت خدمات کشوری می‌باشد. آیین‌نامه مربوط به آن نیز در تاریخ 14/1/89 تصویب و ابلاغ گردید.

معرفی جشنواره

شورای‌ عالی‌ اداری‌ در جلسه‌ مورخ‌ 23/5/1375، بنا به‌ پیشنهاد سازمان‌ اداری‌ و استخدامی‌ کشور و به‌‏ منظور "شناسایی‌ و تقدیر از کارمندان‌ نمونه‌ که‌ با برخورداری‌ از وجدان‌ کاری‌ عمیق‌ و رعایت‌ انضباط‌ اجتماعی‌ و با تلاش‌ چشم‏گیر و سخت‌کوشی‌ فوق‌العاده‌" منشاء خدمات‌ مفید و ارزنده‌ برای‌ دستگاه‌های‌ خود و جامعه‌ اداری‌ بوده اند، «طرح‌ انتخاب‌ کارمندان‌ نمونه‌ دولت‌» را با توجه‌ به‌ اهداف‌ از پیش تعیین شده با شماره ۷۰۴۷/دش/۱ مورخ 2/7/1375 تصویب‌ نمود و با ابلاغ بخشنامه و دستورالعمل های مربوطه به تمامی دستگاه‌های اجرایی، اقدامات لازم در این خصوص عملیاتی گردید. این دوره از سال ۱۳۷۷ شروع شده و تا سال ۱۳۸۲ ادامه داشت. شایان ذکر است به استناد مصوبه ستاد مرکزی جشنواره شهید رجایی و با هدف ترویج و اشاعه موضوع ارزیابی با رویکرد فرهنگ‌سازی، دستگاه‌ها در ۴ سطح "سازمان‌ها، مؤسسات و شرکت‌های دولتی وابسته و نهادهای عمومی غیردولتی (سطح یک)، معاونت‌های ستادی وزارتخانه‌ها، سازمان‌های مستقل، نهادها (سطح دو)، واحدهای استانی(سطح سه) و واحدهای شهرستانی (سطح چهار) در ۸ محور و ۲۴ شاخص" مورد ارزیابی قرار گرفته و دستگاه‌های منتخب، در مراسم جشنواره شهید رجایی با اهدای لوح و تشویق مادی مورد تقدیر قرار می‌گرفتند.

در سال ۱۳۸۱ و به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، با تصویب و ابلاغ آیین‌نامه ارزیابی عملکرد دستگاه‌های اجرایی کشور بر اساس "موضوع مصوبه شماره ۴۴۶۴۲/ت۲۷۷۰۱ هـ تاریخ 28/10/1381 هیأت وزیران" انتخاب دستگاه­های‌ نمونه علاوه بر سطح ملی، انتخاب دستگاه نمونه در "سطح استانی" نیز به جشنواره شهید رجایی اضافه شد. دستگاه های منتخب در سطوح ذکر شده همه ساله بر اساس دستورالعمل‌ها و بخش‌نامه‌های اجرایی مورد تشویق قرار گرفته اند.

در ادامه با مطرح شدن ماده ۱۴۲ قانون برنامه چهارم توسعه و فصل یازدهم قانون مدیریت خدمات کشوری "ارزیابی عملکرد و برگزاری جشنواره شهید رجایی" اهمیت دوچندانی پیدا نموده و تبدیل به یکی از مباحث قابل توجه در نظام مدیریت عملکرد شده است. بدین صورت که از سال ۱۳۸۷ و مطابق با ابلاغ قانون مدیریت خدمات کشور، تدوین آیین­نامه­ها و دستورالعمل­های اجرایی فصل ۱۱ (مواد ۸۱ و ۸۲) صورت گرفته و ابلاغ گردیده است و در حال حاضر نیز ادامه دارد. در واقع در این دوره، مدیریت عملکرد جایگزین ارزیابی عملکرد شده­است و نحوه انتخاب کارمندان نمونه نیز تغییر یافته است. بدین صورت که پس از انتخاب دستگاه و یا واحد نمونه در محور یا موضوع خاص، آن دستگاه یا واحد برگزیده، یک تیم کاری فعال در همان موضوع خاص را به عنوان مدیر یا کارمند نمونه معرفی می­کند تا در جشنواره مورد تقدیر قرار گیرد. لازم به ذکر است که در دولت یازدهم، جشنواره شهید رجایی در سال اول و سوم در سطح کشوری برگزار شده است و در اکثر استان­ها و دستگاه­های اجرایی نیز همه ساله این جشنواره برگزار می گردد.

اهداف برگزاری سالیانه جشنواره شهید رجایی

به منظور شناسایی و تقدیر از تلاشگران عرصه خدمت به نظام مقدس جمهوری اسلامی ‌و ملت شریف و بزرگوار ایران اسلامی و نهادینه‌کردن فرهنگ ارتقاء و بهبود عملکرد دستگاه‌های اجرایی در سطوح مختلف از طریق تقدیر و تشویق آنها، به استناد آیین‌نامه اجرایی مواد 81 و 82 قانون مدیریت خدمات کشوری (موضوع تصمیم‌نامه شماره 4225‏‏/44327 تاریخ 14‏‏/1‏‏/1389، وزیران محترم عضو کمیسیون امور اجتماعی و دولت الکترونیک) و دستورالعمل‌های اجرایی مربوط در خصوص ارزیابی عملکرد، بخشنامه جشنواره شهیدرجایی سالانه ابلاغ و جشنواره شهید رجایی در سطح سطح ملی، دستگاهی و استانی برگزار می شود.

 

جشنواره شهیدرجایی به منظور شناسایی و تقدیر از تلاشگران عرصه خدمت گفتنی است مقدس جمهوری اسلامی ‌و ملت شریف و بزرگوار ایران اسلامی و نهادینه‌کردن فرهنگ ارتقاء و بهبود عملکرد دستگاه‌های اجرایی در سطوح مختلف از طریق تقدیر و تشویق آنها، به استناد آیین‌نامه اجرایی مواد 81 و 82 قانون مدیریت خدمات کشوری (موضوع تصمیم‌نامه شماره 4225‏‏/44327 تاریخ 14‏‏/1‏‏/1389، وزیران محترم عضو کمیسیون امور اجتماعی و دولت الکترونیک) و دستورالعمل‌های اجرایی مربوط در خصوص ارزیابی عملکرد، بخشنامه جشنواره شهیدرجایی سالانه ابلاغ و جشنواره شهید رجایی در سطح ملی، دستگاهی و استانی برگزار می شود.

فرآیند ارزیابی جشنواره شهید رجایی

ارزیابی عملکرد دستگاه‌های اجرایی براساس شاخص‌های عمومی و اختصاصی (طبق آیین‌نامه اجرایی مواد 81 و 82 قانون مدیریت خدمات کشوری به شماره 4225/44327 تاریخ 14/1/89 و همچنین تصویب‌نامه شماره 44642/ت27701 ه تاریخ 28/10/81 هیات وزیران) انجام می‌شود. شاخص‌‌های عمومی در برگیرنده مواد قانون مدیریت خدمات کشوری و آیین‌نامه‌ها، دستورالعمل‌ها و بخش‌نامه‌های مربوطه می‌باشد.

شاخص‌های اختصاصی دستگاه‌های اجرایی نیز براساس اسناد برنامه توسعه، سیاست‌های کلی، مأموریت‌ها و وظایف دستگاه‌های اجرایی بازنگری و ابلاغ گردید.

لازم به ذکر است ارزیابی دستگاه‌ها در شاخص‌های عمومی بر اساس نمره خودارزیابی دستگاه‌ها و نظرات و امتیازات ارائه شده از سوی امورهای تخصصی سازمان انجام می‌شود. به این صورت که گزارش خودارزیابی بصورت تفکیک شده در فرم‌ها و جداول مربوطه به همراه مستندات مرتبط در قالب سامانه جامع مدیریت عملکرد دولت در اختیار امورهای تخصصی سازمان قرار داده می‌شود و امورهای تخصصی با استفاده از مستندات و بررسی‌های انجام شده اقدام به امتیازدهی می‌کنند. در خصوص ارزیابی دستگاه‌های اجرایی در شاخص‌های اختصاصی نیز همین فرایند تکرار می‌شود. با این تفاوت که امورهای بخشی سازمان برنامه و بودجه کشور، بجای امورهای تخصصی، نقش همکار را در زمینه ارزیابی شاخص‌های اختصاصی به عهده دارند. در نهایت با تشکیل کمیته‌های تخصصی ارزیابی و با حضور روسای امورهای تخصصی و بخشی هر دو سازمان، نتایج نهایی مشخص و به ستاد مرکزی جشنواره شهید رجایی اعلام می‌گردد.

مراحل ارزیابی عملکرد دستگاه‌های اجرایی کشور

  1. بازنگری، تدوین و ابلاغ شاخص‌های عمومی ارزیابی عملکرد دستگاه‌های اجرایی در دو سطح ملی و استانی بر اساس نقشه راه و برنامه جامع اصلاح نظام اداری، تکالیف قانون مدیریت خدمات کشوری و سایر مقررات
  2. راهبری و هدایت دستگاه‌های اجرایی کشور در خصوص ارائه عملکرد ملی و استانی و سازمان‌های وابسته در قالب سامانه نظام جامع مدیریت عملکرد
  3. راهبری و هدایت سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان‌ها در خصوص ارزیابی عملکرد دستگاه‌های اجرایی استان در قالب سامانه نظام جامع مدیریت عملکرد
  4. بازنگری، تدوین و ابلاغ شاخص‌های اختصاصی ارزیابی عملکرد دستگاه‌های اجرایی در دو سطح ملی و استانی بر اساس برنامه ششم توسعه، سیاست‌های اقتصاد مقاومتی و سایر اسناد بالادستی
  5. دریافت گزارش خودارزیابی دستگاه‌های اجرایی کشور در سطح ملی و استانی و انجام ارزیابی عملکرد دستگاه از طریق سامانه نظام مدیریت عملکرد و ارائه نتایج در چارچوب شیوه انجام ارزیابی جشنواره شهید رجایی
  6. آموزش دستگاه‌های اجرایی در خصوص نظام مدیریت عملکرد و شیوه انجام ارزیابی عملکرد
  7. تعیین سطح‌بندی و نتایج ارزیابی عملکرد به دستگاه‌های اجرایی

سایر اقدامات برجسته‌ای که در ارتباط با جشنواره شهید رجایی سال 97 در مقایسه با سال‌های قبل انجام شده است، تربیت ارزیابان حرفه‌ای دستگاه‌های اجرایی و اجرای طرح سنجش ادراک مردم از عملکرد اختصاصی دستگاه‌های اجرایی می‌باشد.

تربیت ارزیابان حرفه‌ای دستگاه‌های اجرایی با توجه به بخش ارزیابی عملکرد سال 96 دستگاه‌های اجرایی کشور به شماره 1597737 مورخ 6/10/96 و به منظور ارتقاء کیفیت ارزیابی و استفاده از ظرفیت‌های موجود در حوزه کارشناسان دستگاه‌های اجرایی کشور، امور مدیریت عملکرد و ارتقاء فرهنگ سازمانی اقدام به معرفی و تعریف دوره تربیت ارزیاب و برگزاری آزمون مجازی از طریق سامانه آموزش مجازی سازمان اداری و استخدامی کشور نموده است. همچنین در ارزیابی عملکرد سال 96 دستگاه‌های اجرایی کشور، از ارزیابان آموزش دیده و دارای مجوز از این سازمان استفاده شده است.

 

بخشنامه ها و شاخص ها

بخشنامه ارزیابی عملکرد سال 1402

شاخص های عمومی سطح استانی