آموزش روش تدوین برنامه عملیاتی برای ایجاد و توسعه تیم‌های کاری در سازمان‌های بهداشتی و درمانی

به گزارش سینا رسانه دانشگاه علوم پزشکی تهران معاونت توسعه مدیریت و برنامه‌ریزی منابع، کارگاه آموزشی و حضوری «تیم‌سازی و شبکه‌سازی در نظام سلامت» به همت گروه آموزش ضمن خدمت کارکنان دانشگاه علوم پزشکی تهران، بر اساس نتایج ارزیابی شایستگی مدیران برنامه‌ریزی و سه‌شنبه ۸ آبان ۱۴۰۳ در سالن G۶ سازمان مرکزی برگزار شد.

در این کارگاه عناوین تعریف مفهوم تیم کاری و کار تیمی، تفاوت تیم کاری با گروه کاری، اهمیت تیم کاری در سازمان‌های بهداشتی و درمانی، مراحل تشکیل تیم کاری، ویژگی‌های یک تیم کاری مؤثر، موانع کار تیمی موفق، اصول کار تیمی در سازمان‌های بهداشتی و درمانی و تدوین برنامه عملیاتی برای ایجاد و توسعه تیم‌های کاری مطرح شد. 

کارگاه به‌صورت کاربردی و با مثال‌ها و مصادیق متعدد باهدف تقویت دانش، مهارت و نگرش مدیران در زمینه تیم کاری و کار تیمی در بخش سلامت اجرا و تفاوت گروه کاری با تیم کاری با مثال شرح داده و تیم سلامت و وظایف آن تشریح شد، همچنین مزایای تشکیل تیم‌های کاری در بخش سلامت و مراحل تکامل تیم‌های کاری توضیح داده شد. 

در کارگاه «تیم سازی و شبکه‌سازی در نظام سلامت» ویژگی‌های یک تیم کاری موفق بحث و موانع کار تیمی توضیح داده شد، اصول مهم برای تقویت کار تیمی در سازمان‌های بهداشتی و درمانی بیان شد. در نهایت، روش تدوین یک برنامه عملیاتی برای ایجاد و توسعه تیم‌های کاری در سازمان‌های بهداشتی و درمانی آموزش داده شد.

۱. گروه مجموعه‌ای از دو یا چند نفر است که برای دستیابی به اهداف خاص تشکیل شده است. در مقابل، تیم کاری متشکل از افرادی با مهارت‌ها و تجربیات مکمل یکدیگر است که برای رسیدن به هدف مشترک با یکدیگر کار می‌کنند. به‌عنوان‌مثال، تیم سلامت افرادی با تخصص‌های مختلف بهداشتی و درمانی برای ارائه خدمات بهداشتی و درمانی به بیمار با هم کار می‌کنند.

۲. تیم کاری موجب بهبود ارتباطات و برآورده‌سازی نیازهای اجتماعی کارکنان، بهبود کیفیت زندگی کاری، انگیزه و افزایش رضایت شغلی کارکنان، توسعه فرهنگ‌سازمانی مشارکتی، بهبود یادگیری فردی و جمعی، رشد مهارت‌ها و اعتماد کارکنان به یکدیگر، تقویت خلاقیت و نوآوری در سازمان، بهبود کیفیت تصمیمات سازمانی و هم‏افزایی و افزایش بهره‏وری می‌شود.

۳. مراحل تشکیل تیم اثربخش عبارت‌اند از؛ شکل‌گیری Forming ، درگیری Storming ، انسجام Norming، تکامل Performing و انحلال Adjourning. در مرحله اول، افراد تیم سعی می‌کنند با دیگر اعضای تیم و ارزش‌ها و هنجارهای تیم آشنا شوند. آنها تلاش می‌کنند تا پاسخ‌هایی برای سؤالات خود در مورد نقش آن‌ها در گروه، مزایای تیم برای اعضاء و چگونگی تأمین نیازهای آن‌ها در گروه به دست آورند. در مرحله درگیری، افراد موجودیت تیم را پذیرفته، ولی نسبت به کنترل تیم بر خود مقاومت می‌کنند. اتفاق‌نظر در مورد این‌که چه کسی باید بر تیم کنترل داشته باشد، وجود ندارد. در مرحله انسجام ارتباط بین اعضای تیم تحکیم می‌یابد، اعتماد بین آنها توسعه می‌یابد و ساختار تیم منسجم می‌شود. در مرحله تکامل، اثربخشی تیم کامل خواهد شد و اعضای تیم هدفمند برای دستیابی به اهداف تعیین شده تلاش می‌کنند. در نهایت، در مرحله انحلال، اعضای تیم پس از دستیابی به اهداف خود از هم جدا می‌شوند و تیم موجودیت خود را از دست خواهد داد.

۴. ویژگی‌های یک تیم کاری موفق عبارت‌اند از؛ داشتن هدف مشخص و تعهد و تلاش اعضاء برای دستیابی به هدف، مدیریت و رهبری قوی، انگیزش و حمایت، داشتن برنامه برای رسیدن به اهداف، اعضای تیم شایسته و با مهارت‌های متنوع، نقش و مسئولیت‌های عادلانه افراد، آموزش اعضاء و اعتماد متقابل اعضاء و ارتباطات خوب.

۵. اصول تقویت کار تیمی در سازمان‌های بهداشتی و درمانی عبارت‌اند از؛ شایستگی، آمادگی، هدفمندی، ارتباط متقابل، اعتماد و تلاش.

توضیح اینکه جلسات بعدی این سلسله کارگاه‌ها بر اساس نتایج ارزیابی شایستگی ادامه دارد.